PKN
Welkom op de website van de Protestantse Gemeente 'De Graankorrel'
  Home Gastenboek   Over ons Contact Bloemengroet Overdenking   Meer overdenkingen In memoriam   Kerkdiensten Agendapagina Kerkblad KSSK Kerkenraad   Diaconie   Collecten Spaaractie Zending Geldzaken Privacyverklaring   ANBI   Historie Kerkgebouw Verhuur Protestants pionieren De Dillewijn
 
Het verhaal gaat verder ... Het verhaal gaat verder ...
Op zondag 28 januari overleed na een lang ziekteproces dominee Nico ter Linden, 81 jaar oud. Hij was één van de bekendste predikanten van Nederland – naast zijn oudere broer Carel: de ‘hofpredikant’. In de jaren 1977-1995 was hij predikant van de Amsterdamse Westerkerk. Hij nam daar afscheid om zich helemaal te wijden aan het schrijven van Het verhaal gaat… een hervertelling van Bijbelse verhalen – in zes kloeke delen uitgebracht bij uitgeverij Balans. Zelf noemde hij dat werk een ‘kinderbijbel voor volwassenen’. Daarna schreef hij nog een ‘echte’ kinderbijbel met vele verhalen uit het Oude en het Nieuwe Testament, gebundeld in één band met de titel Moet je horen.

Ter Linden was een rasverteller, iemand met de gave van het woord, en met een vlotte pen – dikwijls gelardeerd met een flinke dosis humor. Vele jaren schreef hij de column Kostgangers in het dagblad Trouw. Vele van die stukjes zijn pastorale juweeltjes. Al die columns zijn gebundeld in tien boekjes. Al met al heeft Ter Linden een behoorlijk geschreven oeuvre nagelaten dat ook voor mij persoonlijk van grote betekenis is.

Ik had het voorrecht om lid te zijn van een Utrechts theologisch gezelschap waarvan ook de gebroeders Ter Linden lid waren. De nog levenden van dat gezelschap komen jaarlijks een keer bij elkaar. Vanuit die verbondenheid was ik aanwezig bij de uitvaart van broeder Nico in de tot de laatste stoel bezette Westerkerk op zaterdag 3 februari. Een sobere maar betekenisvolle dienst waarin dominee Pieter Lootsma – een leerling van de gebroeders Ter Linden – voorging, met prachtig orgelspel van Jos van der Kooy.

Vorige week zondag 4 februari was er op de televisie een uitzending van de EO met als titel Het Verhaal gaat verderde nalatenschap van dominee Nico ter Linden. De Amsterdamse doopsgezinde predikant Henk Leegte – ook een leerling van beide broers Ter Linden – duidde die nalatenschap. Waar bestaat die uit?

Kern ervan is dat wij de Bijbel vooral als een literair geschrift leren lezen en niet – zoals we vroeger als vak op de christelijke lagere school hadden – als Bijbelse geschiedenis. Natuurlijk liggen er in de Bijbel historische noties, maar belangrijker is om het beeldend karakter van de verhalen te ontdekken. Een voorbeeld: Als het Evangelie vertelt dat Jezus over het water liep, zal geen enkele wijze pastor gelovigen verhinderen dat verhaal letterlijk te verstaan. Maar diezelfde pastor zal wel proberen de ogen te openen voor de diepere laag in dat verhaal: water is het beeld van de ondergang, van de dood; de evangelist wil getuigen dat Jezus dat water – dus die ondergang, die dood – ‘onder de knie’ heeft, dat de dood niet meer het laatste woord heeft.

Een ander – alledaags – voorbeeld van beeldtaal is als ik zeg dat mijn beide zonen ‘bomen van kerels’ zijn. Niemand vindt die uitspraak gek. Iedereen begrijpt dat die uitspraak niet werkelijk is, maar – bij het zien van die beide mannen – wel wáár.

Door zó de Bijbelse verhalen te hervertellen, hebben vele mensen die er weinig of niets meer mee konden, ze herontdekt, ze als nieuw beleefd. En wat nog belangrijker is: vele mensen hebben zó ontdekt dat zij zélf in die verhalen voorkomen, dat die verhalen hun eigen leven raken, hun eigen vreugde en verdriet, ook hun eigen wanhoop en verlangen vertolken.

Dominee Nico ter Linden is dikwijls een ‘vrijzinnig’ predikant genoemd. Wat mij betreft horen die etiketten ‘vrijzinnig’ en ‘orthodox’ bij een voorbije tijd. Geloven is steeds minder een beamen van leerstelligheden geworden, maar een ontdekken en vervolgens leven van vertrouwen in God – zoals Jezus ons voordeed door God met ‘Abba’ (= Vader) aan te spreken. Het Hebreeuwse woord ‘aman’ betekent ook niet zozeer ‘geloof’ als wel ‘vertrouwen’. Predikanten – van welke signatuur ook – zijn geroepen om door het hervertellen van de Bijbelse verhalen te bemiddelen dat vertrouwen te wekken en te voeden.

Als geloven vooral vertrouwen is, dan was Nico ter Linden een heel ‘vrome jongen’. Dat blijkt uit hoe hij zijn naderend levenseinde in vrede en overgave aanvaardde. Daar getuigde ook Psalm 23 (De Heer is mijn Herder) van die het hart van de afscheidsdienst van hem was.

Gaat het Verhaal verder? Ik hoop van ganser harte: Ja! Ik vertrouw daar ook op, hoewel ik echt niet weet hóe – op langere termijn, in onze landen. Ik schrok toen bij het overlijden van professor Harry Kuitert op 8 september vorig jaar geschreven werd dat zijn omvangrijke werk nauwelijks meer aandacht krijgt. En hoe is het met de enorme nalatenschap van Oepke Noordmans, Karl Barth, Heiko Miskotte, Arnold van Ruler, mijn leermeester Hendrikus Berkhof, en andere recente ‘kerkvaders’?

De nalatenschap van Nico ter Linden is als het ware samengebald in een een klein, fijnzinnig en – wat mij betreft – vroom boekje dat hij als een soort testament heeft nagelaten; het heeft als titel: En dan nog dit, met als ondertitel: Wandelen met God.

Moge dat testament nog heel lang velen tot zegen zijn!
ds. Reinier Beltman
terug
 
 
Reactie op de sluiting
Een heel stuk familiegeschiedenis zit in deze kerk.
 
Bethlehemkerk
Kijk hier naar de diensten in de Bethlehemkerk (kerkdienstgemist.nl).
 
Afscheid 'de Graankorrel'
Beluister hier de rondgang door de kerk met woorden van afscheid.

Klik hier voor de Orde van Dienst.

Klik hier voor de afscheidspreek van ds. Annemieke Parmentier.

Klik hier om de gehele dienst te beluisteren.
 
Geschiedenis van Geref. ’s-Graveland
meer
 
 
  Protestantsekerk.net is een samenwerking tussen de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland en Human Content Mediaproducties B.V.